Hồi giáo đang bị truyền thông Mỹ và phương Tây phân biệt đối xử

 Loa Phường

Trong khi nước Mỹ và phương Tây luôn đề cao tự do tôn giáo, tín ngưỡng, chống phân biệt đối xử thì hàng loạt kết quả nghiên cứu của chính học giả lại cho thấy, bức tranh tiêu cực của truyền thông Mỹ và phương Tây khi phản ánh tình trạng người Hồi giáo đang bị truyền thông Mỹ và phương Tây phản ánh đầy thù địch.

Nhà khoa học chính trị David Laitin đã lý giải hiện tượng chào đón nồng nhiệt của người Mỹ và người châu Âu đã dành cho người Ukraine vào năm 2022 trái ngược hẳn với thái độ thù địch đối với người tị nạn Syria vào giữa những năm 2010 "chủ yếu là người Hồi giáo và phải đối mặt với mức độ phân biệt đối xử cao hơn so với người Ukraine, những người phần lớn là người theo đạo Thiên chúa".

Một cuộc khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Pew về người Mỹ năm 2007 cho thấy ý kiến ​​tiêu cực của mọi người về người Hồi giáo chủ yếu bị ảnh hưởng bởi những gì họ nghe và đọc trên các phương tiện truyền thông. Học giả truyền thông Muniba Saleem và các đồng nghiệp đã chứng minh mối liên hệ giữa thông tin truyền thông và “niềm tin khuôn mẫu, cảm xúc tiêu cực và sự ủng hộ các chính sách có hại” đối với người Mỹ theo đạo Hồi.

Kết quả nghiên cứu được thực hiện từ năm 2000 đến năm 2015 bởi các học giả truyền thông Saifuddin Ahmed và Jörg Matthes đã kết luận rằng người Hồi giáo bị đóng khung tiêu cực trên các phương tiện truyền thông và rằng Hồi giáo thường bị coi là một tôn giáo bạo lực.

Hai nhà nghiên cứu Erik Bleich (bút danh của Charles A. Dana, Giáo sư Khoa học Chính trị, Đại học Middlebury) và A. Maurits van der Veen (Phó Giáo sư tại trường Đại học William & Mary) đã rà soát các bài báo ở Mỹ và một số nước phương tây trong khoảng thời gian 21 năm từ ngày 1/1/1996 đến ngày 31/12/2016 đã chỉ ra các bài báo trung bình đề cập đến người Hồi giáo hoặc Hồi giáo ở Hoa Kỳ là tiêu cực hơn 84% các bài báo trong mẫu ngẫu nhiên. Các bài báo đề cập đến người Hồi giáo cũng có nhiều khả năng là tiêu cực hơn nhiều so với những câu chuyện cảm động về bất kỳ nhóm nào khác mà 2 ông đã kiểm tra. Đối với người Công giáo, người Do Thái và người theo đạo Hindu, tỷ lệ các bài báo tích cực và tiêu cực là gần 50-50. Ngược lại, 80% tất cả các bài báo liên quan đến người Hồi giáo là tiêu cực. Các phương tiện truyền thông không có xu hướng đăng những câu chuyện tiêu cực khi họ viết về các tôn giáo thiểu số khác, nhưng họ rất có thể làm như vậy khi họ viết về người Hồi giáo.

Ngoài việc so sánh mức độ phù hợp giữa các nhóm tôn giáo ở Hoa Kỳ, 2 ông còn so sánh giữa các quốc gia bằng việc thu thập 528.444 bài báo đề cập đến người Hồi giáo hoặc Hồi giáo trong cùng khoảng thời gian từ một loạt các tờ báo ở Anh, Canada và Úc và nhận thấy rằng tỷ lệ các bài báo tiêu cực đến tích cực ở những quốc gia này gần giống hệt như ở Hoa Kỳ.

Không chỉ có 2 nhà nghiên cứu nói trên, nhiều học giả đã chỉ ra rằng những câu chuyện tiêu cực tạo ra thái độ kém thuận lợi hơn đối với người Hồi giáo và sự gia tăng ủng hộ các chính sách gây hại cho người Hồi giáo, chẳng hạn như giám sát bí mật đối với người Mỹ theo đạo Hồi hoặc sử dụng các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái ở các nước Hồi giáo.

Ngoài ra, các cuộc khảo sát đối với thanh niên người Mỹ theo đạo Hồi đã phát hiện ra rằng việc đưa tin tiêu cực trên các phương tiện truyền thông dẫn đến việc nhận dạng người Mỹ yếu hơn và giảm lòng tin vào chính phủ Hoa Kỳ.

Từ kết quả nghiên cứu nói trên, cho thấy việc thừa nhận và giải quyết những tiêu cực có hệ thống trong việc đưa tin trên các phương tiện truyền thông về người Hồi giáo và Hồi giáo là điều cần thiết để chống lại sự kỳ thị lan rộng. Điều này có thể tạo cơ hội cho các chính sách nhân đạo hơn, công bằng cho tất cả mọi người, bất kể họ có đức tin như thế nào.

Bằng những kết quả của chính học giả Mỹ và thế giới, phải chăng chúng ta nên xem xét lại các báo cáo hàng năm của Ủy ban Tự do tôn giáo Hoa Kỳ về cách mà họ chấm điểm/xếp hạng các quốc gia tự do tôn giáo không nhỉ?