Vụ Gateway: việc bắt tạm giam bà Nguyễn Bích Quy có trái luật không?

Loa Phường

Trong tháng 08/2019, việc một học sinh lớp 1 trường Gateway tử vong trong xe oto đưa đón của trường đã thu hút sự chú ý của dư luận Việt Nam. Cơ quan điều tra và dư luận đã đặt ra nhiều giả thuyết về nguyên nhân tử vong, trong đó giả thuyết quen thuộc nhất là bà Nguyễn Bích Quy (người đưa đón trẻ) đã bỏ quên nạn nhân trong xe, dẫn đến việc nạn nhân bị sốc nhiệt do trời nóng. Ngoài ra, Đường Văn Thái tung tin rằng 3/4 cổ đông sáng lập của Tập đoàn Giáo dục Quốc tế Edufit (tức doanh nghiệp sở hữu trường Gateway) là con cháu của các quan chức lớn, rằng các quan chức đang tác động đến quá trình điều tra để “bao che” cho nhà trường…; khiến dư luận tạo thêm nhiều “thuyết âm mưu” về vụ việc. Bản thân bà Quy, dưới sự giúp đỡ của luật sư, cũng lựa theo các luồng dư luận này để biện hộ cho mình trên báo chí.

Ngày 27/08, bà Nguyễn Bích Quy bị khởi tố, bắt tạm giam để điều tra về tội “Vô ý làm chết người” theo quy định tại Khoản 1 Điều 128 Bộ luật Hình sự 2015. Nhân đó, dư luận phi chính thống đã tiếp tục tranh cãi về vụ việc, tập trung vào 3 vấn đề: (1) việc bắt tạm giam bà Quy có trái luật không; (2) bà Quy có bị trường Gateway “vu oan”, “thí tốt” không; và (3) việc bà Quy đưa thông tin về vụ việc lên mạng xã hội có hay không chính đáng.

Trong vấn đề thứ nhất, luật sư của bà Quy nói với báo chí rằng họ sẽ yêu cầu hủy bỏ biện pháp tạm giam đối với bà. Họ lập luận rằng tội mà bà Quy bị khởi tố có khung cao nhất là 5 năm tù, thuộc trường hợp nghiêm trọng; khiến trường hợp của bà không thuộc diện bị áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt tạm giam.

Tuy nhiên, lập luận này có sơ hở, vì theo Khoản 2 Điều 119 Bộ luật Tố tụng Hình sự, biện pháp tạm giam có thể áp dụng với bị can thuộc diện nghiêm trọng nếu có bằng chứng cho thấy người này “xúi giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật”. Nếu bà Quy cung cấp cho báo chí và mạng xã hội những thông tin sai sự thật, đồng thời dùng các kênh thông tin đó để gợi ý ông Doãn Quý Phiến khai cùng hướng với mình, bà có thể bị xem là thuộc trường hợp vừa kể.