Nhà biểu tình chống biến đổi khí hậu bị công kích, vì sao?

Loa Phường

Những ngày vừa qua, cư dân mạng lại dậy sóng trước cô bé Greta Thunberg – một nhà hoạt động môi trường mới 16 tuổi. Greta chính là người đã khởi xướng phong trào chống biến đổi khí hậu với tên gọi “Friday for future” (Thứ Sáu vì tương lai) vào năm 2018.

Đến năm 2019, vào thứ Sáu ngày 20 tháng 9 vừa rồi, hưởng ứng “Friday for future”, hàng triệu người dân từ hơn 180 quốc gia đã xuống đường biểu tình vì môi trường, chống biến đổi khí hậu. Đây là cuộc biểu tình chống biến đổi khí hậu lớn nhất từ trước đến nay, với số người tham gia trải rộng ở nhiều chủng tộc, nhiều tôn giáo, trên khắp thế giới trong nhiều múi giờ khác nhau.

Phong trào “Friday for Futute” mang một thông điệp duy nhất: Giới lãnh đạo và các tập đoàn lớn phải nhanh chóng cắt giảm khí thải nhà kính để tái ổn định nhiệt độ của Trái Đất. Tùy vào tình hình ở mỗi quốc gia khác nhau mà người biểu tình sẽ đấu tranh cho những vấn đề khác nhau tác động đến biến đổi khí hậu.

“Chúng tôi đến đây để tuyên bố và yêu cầu quyền được sống, quyền được thở, quyền được tồn tại. Những quyền này đang bị tước đi khỏi thế hệ chúng tôi bởi giới lãnh đạo thờ ơ và một hệ thống chính trị với quá nhiều các mục đích công nghiệp nhưng không có lấy một quy định môi trường nào.” (Trích lời một người biểu tình trẻ ở Dehli, Ấn Độ)

Thành thật mà nói, đây là một dấu hiệu đáng mừng khi người dân đã biết ý thức hơn trong việc bảo vệ môi trường. Đặc biệt, trong bối cảnh hiện nay, giới tư bản và chính phủ nhiều nước chạy theo lợi nhuận kinh tế mà xem nhẹ vấn đề môi trường, khiến cho tình hình biến đổi khí hậu ngày càng căng thẳng tại nhiều quốc gia. Đáng chú ý, vào ngày 1 tháng 6 năm 2017, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố rằng Hoa Kỳ rút ra khỏi Hiệp định Paris về khí hậu, sẽ chấm dứt tất cả sự tham gia liên quan đến Hiệp định Paris năm 2015 về việc giảm thiểu biến đổi khí hậu. Từ 2017 đến nay, một loạt các quyết định khác của tổng thống Mỹ Donald Trump cũng được cho rằng đã gây ảnh hưởng không tốt đến môi trường: cho phép khai thác dầu khí trong khu vực bảo tồn chim thảo tùng kê, cấp phép xây dựng đường ống dẫn dầu Keystone XL,...

Vậy nên, việc cô bé Greta Thunberg cùng rất nhiều người dân khác lên tiếng vì môi trường là một điều có thể thấu hiểu được. Người dân không thể làm ngơ trước biến đổi khí hậu, càng không thể im lặng khi giới tư bản vì tiền bạc mà tàn phá môi trường.

Tuy nhiên, ở khía cạnh khác, người ta nhận thấy những cố gắng của Greta và đông đảo dân chúng chưa phải cách thức hợp lý và thỏa đáng trong việc đấu tranh vì môi trường. “Friday for Future” không có thông điệp rõ ràng, không có chiến lược cụ thể, không đưa ra được một giải pháp nào... Tất cả chỉ là những lời kêu gọi chung chung, dùng đám đông để gây sức ép lên chính quyền.

Trên website chính thức của Friday for Future, cô bé Greta chỉ yêu cầu người tham gia biểu tình mang theo băng rôn, khẩu hiệu, chụp ảnh lại và đăng lên mạng với hashtag #Fridaysforfuture #Climatestrike. Các văn bản chỉ đơn giản hướng dẫn cách làm thế nào để thu hút nhiều người biểu tình hơn, hay vì đưa ra một vài giải pháp cụ thể để xử lý vấn đề biến đổi khí hậu.

Tất cả những điều này đã khiến cho cuộc biểu tình, dù mang lý tưởng tốt đẹp và đáng hoan nghênh, nhưng lại biến thành nơi để mỗi người tham gia biểu hiện tiếng nói cá nhân; và là cơ hội để mỗi người ngoài cuộc được dịp chê trách, bỉ bôi. Và quả thực, những băng rôn, khẩu hiệu nhựa, giấy mà hàng triệu người tham gia biểu tình sử dụng lại chính là tác nhân gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường.

Rất nhiều người lớn đã lên tiếng phê phán Greta, thậm chí, có người còn coi cô bé là bù nhìn của một phe chính trị nào đó. Thế nhưng, vấn đề Greta đặt ra là có tồn tại, và những người lớn, những người có quyền lực, thay vì phê phán một cô bé 16 tuổi, thay vì cầm bằng rôn, biểu ngữ ra đường, thì nên tìm ra những giải pháp cụ thể để xử lý biến đổi khí hậu. Biến đổi khí hậu là vấn đề toàn cầu, đừng đặt tất cả sứ mệnh và trách nhiệm lên vai một cô bé.