Loa Phường
Cuối tháng 05/2019, Diễn đàn Xã hội Dân sự của Nguyễn Quang
A có một số hoạt động thu hút sự chú ý của dư luận. Chúng bao gồm bài diễn văn
quảng bá đường lối mà ông Nguyễn Quang A đọc tại một hội thảo về biến cố “Thiên
An Môn”, được tổ chức tại Đài Bắc hôm 21/05; và một loạt bài viết “đặc san” để
kỷ niệm 10 năm hoạt động của trang Bauxite Việt Nam (BVN), chịu ảnh hưởng của
Diễn đàn Xã hội Dân sự. Cùng thời điểm đó, một số gương mặt chống đối như Nguyễn
Hoàng Vi, Nguyễn Thúy Hạnh đã đăng lại bản tuyên bố phản đối yếu tố Trung Quốc
dự án xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam, một văn bản mà Diễn đàn Xã hội Dân sự
tung ra từ tháng 03/2019, nhưng không được hưởng ứng đáng kể. Những diễn biến
này đặt ra một nghi vấn, rằng Diễn đàn Xã hội Dân sự đang trở lại phối hợp với
những nhóm chống đối trẻ hơn, sau một giai đoạn có mâu thuẫn với nhóm Phạm Đoan
Trang.
Trong tuần qua, hai nhóm này đã đặt vấn đề phối hợp một
cách công khai. Ngày 09/06, Trịnh Hữu Long và Phạm Đoan Trang viết một bài trên
Luật khoa Tạp chí, trong đó họ vừa “chúc mừng sinh nhật BVN”, vừa đề xuất 3 “giải
pháp xây dựng một nền báo chí độc lập, chuyên nghiệp và chất lượng cao”, nhân
việc một số bài “đặc san” mô tả BVN như một “tờ báo độc lập”.
Cụ thể, trong giải pháp thứ nhất, họ đề xuất xây dựng một
“quỹ hỗ trợ khởi nghiệp báo chí”, mỗi năm chi 250 – 300 nghìn USD để cho ra đời
10 tờ báo “độc lập”. Từ năm thứ hai, các tờ báo sẽ tự gây quỹ từ các nguồn khác
nhau, quỹ có thể tiếp tục hỗ trợ nếu cần thiết.
Giải pháp thứ hai là “xây dựng một cơ chế đào tạo nhà báo mới”,
trong đó họ sẽ xây dựng một khóa đào tạo báo chí online. Nội dung của khóa học
bao gồm “kiến thức về chính trị, pháp luật, môi trường”, kỹ năng viết báo và quản
lý tòa báo.
Giải pháp thứ ba là xây dựng mạng lưới nhà báo mới, dạng
“nghiệp đoàn báo chí”.
Vì Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/06) đang đến gần, hướng
tuyên truyền này có thể trở lại vào dịp cuối tháng.
Ông Nguyễn Quang A đã công khai ủng hộ đề xuất của Trang và
Long, khi comment trong bài trên fanpage Luật khoa Tạp chí rằng: “Rất đồng tình
với 2 bạn. Mình sẵn sàng tích cực vận động lập Quỹ và thuyết phục các nhà báo
chính thống sang làm báo chuyên nghiệp thật sự”.
Một sự việc khác, có thể cho thấy Diễn đàn Xã hội Dân sự
đang xích lại gần nhóm Phạm Đoan Trang, là việc nhóm Green Trees đi thăm ông Phạm
Toàn hôm 12/06.
Cùng ngày 12/06, Nguyễn Vi Yên cũng có dấu hiệu giảng hòa với
Phạm Đoan Trang, khi viết rằng “những việc làm dũng cảm và thái độ quyết liệt”
của Trang “là nguồn cảm hứng rất lớn” cho mình và các bạn.
Trước hết, chúng tôi xin chúc mừng cuộc tái ngộ giữa 3 nhóm
Nguyễn Quang A, Phạm Đoan Trang và Nguyễn Vi Yên. Chúng tôi tin rằng túi tiền của
ông Nguyễn Quang A và đám đông của bà Phạm Đoan Trang sẽ là chất keo bền chặt
nhất để hàn gắn ba bên, dù họ khác nhau về lí tưởng chính trị và thái độ đối với
tri thức.
Nhưng trong sự vui mừng đó, chúng tôi cũng không khỏi quan
ngại về 3 điểm thiếu thực tế trong kế hoạch làm báo của bà Trang.
Thứ nhất, những tờ báo mà bà tạo ra không sống bằng tiền của
độc giả, mà sống bằng các nguồn quỹ từ nước ngoài. Chúng không phải là những “tờ
báo độc lập”, chúng lệ thuộc vào nguồn quỹ. Khi nhà tài trợ gây áp lực, chúng sẽ
trở thành công cụ tuyên truyền của nhà tài trợ, thay vì phục vụ nhu cầu thông
tin của độc giả Việt Nam.
Thứ hai, bà Trang không đủ trình độ và tư cách để xây dựng
một khóa đào tạo báo chí online. Trong các bài viết từ năm 2015 đến nay, bà đã
liên tục vi phạm các tiêu chuẩn của phương Tây về nghiệp vụ báo chí. Chẳng hạn,
trong khi phương Tây coi nhiệm vụ đầu tiên của báo chí là đưa tin chính xác và
đầy đủ, Đoan Trang thường xuyên cổ vũ những nguồn tin giả mạo, như lần bà ca ngợi
fanpage giả mạo Ban Tuyên giáo Việt Nam. Trong khi phương Tây quan niệm rằng
báo chí phải công bằng, Đoan Trang chưa bao giờ thừa nhận thành tựu và năng lực
của các quan chức trong Chính phủ, cũng như chưa bao giờ phản ánh đủ thứ tệ nạn
đã và đang hiện diện trong giới “đấu tranh” – từ buôn ma túy, mại dâm, hiếp
dâm, cho đến biển thủ công quỹ… Trong các bài viết của Trang, đã làm công chức
Nhà nước thì phải độc ác, nham hiểm, hèn nhát, vô dụng; còn đã làm “nhà hoạt động”
thì phải “yêu nước”, “tài năng”, “đa cảm”, xứng đáng “anh hùng”, “anh thư”… Nói
một cách công bằng, Phạm Đoan Trang có văn phong giống các “Hồng Vệ Binh” thời
Cách mạng Văn hóa Trung Quốc, hơn là giống văn phong chuẩn mực của báo chí Anh
– Mỹ.
Nếu chúng tôi không lầm, thì dù các khóa đào tạo báo chí của
bà Trang từng đón hàng trăm lượt học viên, chưa ai trong số này đạt đến trình độ
của một phóng viên chuyên nghiệp. Khi chưa từng đào tạo được một phóng viên,
cũng không còn năng lực và đạo đức nghề nghiệp của một phóng viên, Đoan Trang
không nên nghĩ đến việc xây dựng một hệ thống báo chí.
Thứ ba, hiện truyền thông “lề trái” vẫn lệ thuộc vào thông
tin thứ cấp từ báo chí “lề phải”, chứ chưa có khả năng tự chủ về nguồn tin. Họ
chỉ có khả năng phỏng vấn các nhóm “dân oan”, các nhóm tôn giáo không được công
nhận, và các nhóm “cờ vàng” – tức những nhóm người cùng “phe” với họ, và cung cấp
một phần rất nhỏ thông tin về xã hội. Nếu tình trạng này còn kéo dài, truyền
thông “lề trái” sẽ chỉ tồn tại để phụ họa, lấp khoảng trống cho “lề phải”, chứ
không có khả năng thay thế “lề phải” như tham vọng của bà Trang.
Có lẽ 3 vướng mắc vừa nêu đều xuất phát từ 1 lý do: Phạm
Đoan Trang viết báo để tuyên truyền cho phe cánh chính trị của mình, thay vì để
cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ, đa chiều cho độc giả.
Sau thất bại của Chính trị bình dân có vẻ như cố ấy đanh muốn khơi dậy một hoạt động khác nhằm tại dựng lại uy tín cho bản thân thì phải, một cá nhân với trình độ thấp kém, tư tưởng lệch lạc mà muốn tạo dựng một cuộc cách mạng có lợi cho mình sao, có nực cười quá không
Trả lờiXóa