Đại biểu Quốc hội được “lobby cho các nhóm lợi ích” trong trường hợp nào?

Loa Phường

Vừa qua, dư luận bàn tán nhiều về phát ngôn của một số Đại biểu Quốc hội, trong đó đáng chú ý là ĐBQH Dương Trung Quốc với nhiều phát ngôn làm nóng truyền thông, cộng đồng mạng. Đáng chú ý là phát ngôn liên quan đến dự thảo Luật hạn chế rượu bia.

Cụ thể, Đại biểu Dương Trung Quốc đề nghị xử phạt nghiêm người uống rượu bia khi tham gia giao thông thay vì đánh vào ngành sản xuất rượu bia; đề nghị giao việc xây dựng dự luật về vấn đề này cho Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch thay vì Bộ Y tế; và công khai tuyên bố rằng mình có quyền bảo vệ, lobby cho ngành sản xuất rượu bia nếu điều này là chính đáng. Dư luận bình luận rằng qua việc ông Quốc có quan hệ với các doanh nghiệp rượu bia, có thể thấy ông đại diện cho “nhóm lợi ích” thay vì “nhân dân”, bất chấp một thực tế rằng trong mô hình dân chủ tư sản mà họ ca ngợi, việc đại biểu Quốc hội đại diện cho “nhóm lợi ích” là một hiện tượng bình thường.

Về việc này, tôi xin có ý kiến rằng, việc đại biểu Quốc hội lobby cho một hoặc nhiều nhóm lợi ích vốn là thông lệ ở hầu hết các quốc gia. Chẳng hạn, trong nghị trường Mỹ, không ít đại biểu công khai lobby cho các “nhóm lợi ích” liên quan đến các công đoàn, hoặc các ngành công nghiệp vũ khí, dầu mỏ, tài chính… Vì vậy, đại biểu Dương Trung Quốc có quyền lobby cho ngành sản xuất rượu, khi ông đảm bảo hai yêu cầu. Một, là ý kiến của ông không trái với ý kiến của tập thể cử tri tỉnh Đồng Nai, mà ông có trách nhiệm đại diện. Hai, là ông bạch hóa những lợi ích mà các doanh nghiệp sản xuất rượu đã mang lại cho ông. Chừng nào ông Dương Trung Quốc chưa làm hai việc này, quyền lobby của ông vẫn còn rất mong manh, dễ dàng bị dư luận phản đối.