Loa Phường
Kể từ
khi ra đời vào ngày 03/03/2014, "Ban vận động thành lập Văn đoàn Độc lập"
đã tổ chức các buổi gặp mặt thường niên để kỷ niệm ngày ra mắt hội, và để trao
"Giải thưởng Văn Việt". Tuy nhiên, trong tuần này, họ đã thông báo hủy
lễ kỷ niệm và trao giải lần thứ tư, diễn ra hôm 03/03/2019. Phạm Nguyên Trường,
thành viên Văn đoàn Độc lập, nói với BBC rằng họ hủy buổi lễ vì "người ta
báo trước là mình không được tổ chức công khai".
Trong
các bài viết xoay quanh sự kiện này - bao gồm 1 thông báo của Hoàng Hưng trên
website Văn Việt, cùng 2 bài phỏng vấn Hoàng Hưng, Phạm Nguyên Trường, Hoàng
Dũng trên BBC - các thành viên Văn đoàn Độc lập đã tổng kết thành tựu hoạt động
trong 5 năm của mình, đồng thời đưa ra 2 thông điệp chính trị đáng lưu ý.
Thứ
nhất, họ tuyên bố rằng họ là những người làm văn, chứ không làm chính trị. Cụ
thể, Hoàng Hưng nói với BBC rằng họ "là những người làm văn",
"không phải là một tổ chức tranh đấu chính trị", nên cần tập trung
"làm ra tác phẩm để lại lâu dài cho nền văn chương tiếng Việt" hơn là
"xông ra để mà làm liệt sỹ đấu tranh". Nguyên Ngọc viết trên Văn Việt
rằng họ "là những người cầm bút không muốn để cho ai dùng mình".
Hoàng Dũng nói với BBC rằng "Chúng tôi là chúng tôi, trước sau không 'đối
trọng' với bất kỳ ai cả".
Tuy
nhiên, những phát ngôn trên không phản ánh đúng thực tế. Chẳng hạn, trong diễn
văn tổng kết 5 năm hoạt động, Hoàng Hưng viết rằng Văn Việt không chỉ thực hiện
các hoạt động chuyên môn, mà còn "chủ động hoặc phối hợp với các nhân sĩ
trí thức lên tiếng nhanh chóng về những vấn đề thời sự của đất nước, (...) như
phản đối Giàn khoan Tàu Cộng xâm nhập lãnh hải, phản đối Formosa đầu độc biển
miền Trung, phản đối Luật Đặc khu và Luật An ninh mạng…". Về "tinh thần"
của Văn đoàn Độc lập, ông Hưng viết: "Văn Việt đề cao những cây bút và tác
phẩm gắn bó với số phận của đất nước, của dân tộc, dấn thân cho sự nghiệp đấu
tranh cho dân chủ và nhân quyền của người dân Việt Nam". Những hoạt động
và định hướng vừa nêu đều mang tính chính trị. Ngoài ra, cũng cần lưu ý rằng
Văn đoàn Độc lập hoạt động bằng tiền tài trợ của ông Nguyễn Quang A (người đứng
đầu Diễn đàn Xã hội Dân sự), và được thành lập vào đúng "Ngày Nhà văn Thế
giới" mà International PEN - một tổ chức gắn văn chương với nhân quyền -
đã thiết lập năm 1986.
Trong
thông điệp thứ hai, các thành viên Văn đoàn Độc lập công kích những rào cản mà
Nhà nước đặt ra cho họ. Chẳng hạn, Hoàng Hưng viết rằng 4 điều mà họ chưa làm
được đều nảy sinh từ "sự ngăn trở thật vô lý của thể chế hiện hành",
thay vì từ những hạn chế của bản thân họ. Họ phàn nàn về 3 vấn đề, là việc Nhà
nước kiểm duyệt xuất bản, "trù dập" hoặc "gây khó dễ" cho
thành viên của họ, và ngăn cản các buổi lễ trao giải Văn Việt.
Ngoài
ra, họ cũng hướng mũi nhọn công kích vào Ban Tuyên giáo và an ninh văn hóa. Chẳng
hạn, BBC nhắc lại một vụ việc hồi năm ngoái, trong đó Ban Tuyên Giáo ra văn bản
đề nghị "rút toàn bộ tác phẩm của nhà văn có tên trong Văn đoàn Độc lập ra
khỏi sách giáo khoa". Phạm Nguyên Trường nói với BBC rằng: "năm
ngoái, người ta nói với ban tổ chức là cuốn 1984 do tôi dịch có những đoạn mà
giới an ninh văn hóa bảo là nói về họ, nên không được trao giải cho cuốn
này".
Sau
khi xem xét vụ việc, chúng tôi xin đưa ra 3 nhận xét.
Thứ
nhất, như đã chỉ rõ ở trên, Văn đoàn Độc lập vừa có hoạt động chính trị, vừa nhận
tài trợ từ một nguồn quỹ chính trị. Vì vậy, khi các thành viên của tổ chức này
tuyên bố rằng họ chỉ sinh hoạt văn chương, họ đã nói dối dư luận.
Thứ
hai, trong 5 năm tồn tại của Văn đoàn Độc lập, các thành viên của tổ chức này
đã không sáng tác được tác phẩm nào "có khả năng để lại lâu dài cho nền
văn chương". Đây là một điều đáng tiếc, vì không ít người trong số họ từng
là những nhà văn, nhà phê bình có năng lực. Một mặt, hiện tượng này cho phép
chúng ta nghi ngờ rằng do bận làm chính trị, Văn đoàn Độc lập đã thụt lùi trong
văn chương. Mặt khác, hiện tượng này cũng phủ nhận tuyên bố của các thành viên
Văn đoàn Độc lập, rằng nhà văn Việt Nam không làm ra tác phẩm có giá trị chủ yếu
do bị Nhà nước kiểm soát. Tóm lại, không những thất bại trong việc bảo vệ văn
chương khỏi ảnh hưởng chính trị, Văn đoàn Độc lập còn góp phần khiến giới văn
nghệ bị "chính trị hóa" nhiều hơn, khiến văn chương bị hi sinh cho
chính trị nhiều hơn. Văn đoàn Độc lập đã không làm tròn nhiệm vụ của mình, do
sa đà vào những hoạt động chính trị chống đối.
Thứ
ba, khi Văn đoàn Độc lập hủy cuộc gặp mặt thường niên để trao Giải thưởng Văn
Việt, họ đã thể hiện một sự nhượng bộ tương tự các thành viên của Quỹ Văn hóa
Phan Chu Trinh. Hai sự kiện này, diễn ra cách nhau chỉ một tuần, có lẽ đã khép
lại một giai đoạn dài 8 năm, trong đó các gương mặt khoa bảng và cựu cán bộ cao
tuổi có vai trò dẫn dắt dư luận phi chính thống. Dù diễn biến này giúp giảm thiểu
một số nguy cơ cũ, nó cũng đặt ra một số lo ngại mới, khi giới chống đối được dẫn
dắt bởi những gương mặt cực đoan, ít học, và lệ thuộc nhiều vào nước ngoài hơn.
HỌ chẳng làm được gì to tát như cái tên của họ, những nhà văn nhưng lại có những quan điểm sai trái về chính trị, nên đối tên thành hội những người làm văn có gen cách mạng thì oke hơn đấy. Chắc tới 10 năm 20 năm thì họ tiến hóa thành hội anh em phản động có tổ chức đây mà :)))
Trả lờiXóa5 năm đã qua cũng là 5 năm họ đã phần nào thực hiện được cái mục tiêu "nói gì thì nói, tuỳ thích" nhưng đó cũng là lúc họ gặp nhiều chuyện. Đầu tiên là việc có quá nhiều thành viên tuyên bố li khai và có số đã lặng lẽ ra khỏi hội mà không có bất cứ thông tin nào, nguyên nhân không ngoài việc tham gia hội không những không khiến họ có môi trường làm việc mới mà còn bất lực hơn.
Trả lờiXóaSau 5 năm thành lập thì văn đoàn độc lập chả những không làm được gì mà ngược lại các thành viên đang ngày càng rời bỏ quay lưng lại với hội, tất nhiên nguyên nhân ai cũng đoán được. bản thân hội này lập ra đã là tổ chức h bất hợp pháp công thêm người đứng đầu và các thành viên là những người có những sai lệch trong tư tưởng thì một tổ chức như vậy thì sớm muộn gì cũng tan rã mà thôi.
Trả lờiXóaViệc giải thể ban hỗ trợ này là điều phù hợp, nên bỏ đi những thứ không còn phù hợp với thực tiễn nữa, quan trọng là mục đích khi thành lập nó trước kia cũng không phải là mục đích trong sáng. Mong rằng sẽ nhìn thấy những bước đi mới theo hướng tích cực ở GP Vinh, đưa nó trở về đúng với những ý nghĩa hoạt động đúng của nó.
Trả lờiXóaCHắc hẳn ai cũng thấy rõ được một điều đó là mấy cái ban như thế này đều là do mấy ông linh mục phản động lập lên mà đứng đầu là ông Nguyễn Thái Hợp. Bản thân mấy cái này ra đời và hoạt động nó đã không mang giá trị gì rồi cho nên nó không thể tồn tại được với xã hội chúng ta,vì nó chả có tính hợp tình hợp lý nào cả,tồn tại được năm năm cũng là khá lâu rồi đấy.
Trả lờiXóa