Những điều nhóm biên soạn sách Gạc Ma-Vòng tròn bất tử không nên làm

Loa Phường

Mới đây, nhóm soạn thảo và phân phối sách "Gạc Ma - Vòng tròn bất tử" đã đẩy mạnh cuộc tranh cãi xoay quanh cuốn sách này, đồng thời nâng nó lên tầm khiếu nại và kiện tụng. Những tình tiết trong cuộc tranh cãi này đã bị nhiều tổ chức, cá nhân chống đối, như trang Bauxite Việt Nam, lợi dụng để tuyên truyền chống chế độ.

Hiện nay, nhóm soạn và phân phối cuốn sách đang phát triển cuộc tranh cãi theo 3 hướng song song.

Một, là chứng minh rằng Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Lê Đức Anh đã ra lệnh "không được nổ súng" trong trận Gạc Ma, vì muốn "giao đất cho Trung Quốc". Cụ thể, trong một bài viết đăng trên Facebook cá nhân vào cuối tuần thứ 3 của tháng 08/2018, cựu binh Phan Trí Đỉnh đã đưa ra 4 bằng chứng lịch sử ủng hộ quan điểm trên [2]. Thứ nhất, là một bài tường thuật trên báo Nhân Dân năm 1988, trong đó Thiếu tá Trần Đức Thông, Lữ đoàn phó Lữ đoàn 146, đã ra lệnh miệng "không được nổ súng" cho cán bộ chiến sĩ. Thứ hai, là một đoạn trích ở trang 383 sách Lịch sử Quân chủng Hải quân, trong đó khẳng định rằng trong trận Gạc Ma, Hải quân Việt Nam có phương án tác chiến “Không nổ súng nhưng quyết tâm giữ đảo”. Thứ ba, là một bản tổng kết công tác tham mưu - chiến lược, trong đó khẳng định rằng trong trận Gạc Ma năm 1988, Bộ Tổng Tham mưu đã không nắm chắc âm mưu, hoạt động của hải quân Trung Quốc, khiến lực lượng hải quân vùng 4 chưa sẵn sàng chiến đấu, dẫn đến việc tàu chiến Trung  Quốc bắn chìm tàu Việt Nam. Thứ tư, là nội dung bài phát biểu của ông Lê Đức Anh trong chuyến đi thị sát Trường Sa ngày 07/05/1988; trong đó ngoài việc khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, đồng thời khẳng định quyết tâm bảo vệ Tổ quốc của nhân dân Việt Nam, ông Anh cũng khẳng định "tình sâu nghĩa nặng giữa nhân dân hai nước Việt - Trung". Bài viết này được Phạm Đức Bảo đăng trên Facebook cá nhân vào ngày 21/08/2018, còn bài gốc trên Facebook Nguyễn Trí Đỉnh hiện không còn. Ông Nguyễn Văn Phước, giám đốc công ty First News, đồng thời là người khởi xướng việc soạn cuốn "Gạc Ma - Vòng tròn bất tử", đã Like bài đăng lại trên Facebook Phạm Đức Bảo. Ngày 23/08, trang Bauxite Việt Nam đăng lại bài này dưới tựa đề "Gạc Ma 'vả mõm' Nguyễn Thanh Tuấn". Bauxite Việt Nam cũng chêm thêm một đoạn bình luận cuối bài, rằng vào năm 1990, ông Lê Đức Anh đã "lén lút tiếp xúc Đại sứ Tàu để 'dò đá qua sông'", rồi "cho bè lũ Lê Chiêu Thống sang Thành Đô", để "xin quân bành trướng khát máu bảo kê ngai vàng, giam hãm đất nước, nhân dân dưới ách Cộng sản độc tài hắc ám, tụt hậu".

Hướng khai triển thứ hai là mượn danh các lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã hoặc đang đương chức để tuyên truyền. Cụ thể, cuối bài viết vừa nêu, Phan Trí Đỉnh viết rằng "một Hội đồng Thẩm định Quốc gia đã được thành lập dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Ban Tuyên giáo Trung ương và Ban Bí thư Trung ương để làm 'bà đỡ' cho cuốn sách này"; và "một khi lãnh đạo Đảng đã chỉ thị cho Tuyên giáo Trung ương chuẩn y một việc gì liên quan đến lịch sử thì tất yếu phải có mục đích chính trị sâu xa và tất yếu là có lý". Từ đó, Đỉnh kết luận rằng cuốn sách ra đời với "sự đồng hành của nhiều vị lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước trong quá khứ và đương nhiệm". Vì vậy, "đả kích, chụp mũ, phỉ báng các cá nhân làm sách" "cũng tức là đả kích, chụp mũ lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương; và cao hơn, nguy hiểm thâm độc hơn là đả kích chính diện “người ĐỨNG ĐẦU Ban Bí thư”, luôn mặc định được Trung ương phân công trực tiếp chỉ đạo lĩnh vực tư tưởng". Sau đó, chiều ngày 25/08, Nguyễn Văn Phước và Phan Trí Đỉnh đồng loạt đăng ảnh chụp một bàn tiệc, ở đó Nguyễn Văn Phước ký tặng cuốn "Gạc Ma - Vòng tròn bất tử" cho hai cựu Chủ tịch nước là Nguyễn Minh Triết và Trương Tấn Sang [3][4].

Hướng khai triển thứ ba là tố cáo và khởi kiện. Ngày 27/08, nhóm biên soạn sách "Gạc Ma - Vòng tròn bất tử" đã gửi đơn đến một loạt các cơ quan trong ngành Tuyên giáo, Thông tin - Truyền thông và Quân đội, để tố cáo các ông Nguyễn Thanh Tuấn, Hoàng Kiền và Tuần báo Văn nghệ TP.HCM "đưa tin vu khống, sai sự thật" về cuốn sách [5]. Các cáo buộc "vu khống" mà lá đơn đưa ra có nội dung tương tự như bài viết của Nguyễn Văn Phước vào ngày 23/08/2018, mà báo cáo tuần trước đã đề cập. Ngoài ra, đơn còn tố cáo Trung tướng Nguyễn Thanh Tuấn "đưa tin sai sự thật", vì hai lý do. Một, là ông Tuấn viết rằng "đa số bạn đọc" đã "phản đối mạnh mẽ" những "chi tiết sai sự thật" trong cuốn sách. Trong khi đó, sau khi xem các phản hồi qua Facebook và qua thư, công ty First News tin rằng "hầu hết bạn đọc" đã "đánh giá cao" sách của họ. Hai, là nhóm soạn sách tin rằng ông Tuấn không có tư cách đại diện cho "tất cả những người yêu nước, yêu chế độ Xã hội Chủ nghĩa" để phát ngôn, như ông đã thể hiện trong bài viết. Cuối đơn, nhóm soạn sách cũng viết rằng khi Tuần báo Văn nghệ TP.HCM đăng ý kiến của ông Nguyễn Thanh Tuấn và ông Hoàng Kiền về cuốn sách của họ, báo này đã "thực hiện không đúng tôn chỉ, mục đích" của mình, là "đăng tải các sáng tác của thành viên Liên hiệp Hội văn học nghệ thuật TP.HCM".

Trong cùng hướng khai triển này, ngày 30/08, Phan Trí Đỉnh viết trên Facebook cá nhân rằng ông và luật sư Hà Huy Sơn đang "tiến hành làm thủ tục kiện mấy vị tướng về hưu và phe nhóm" đã đòi thu hồi cuốn sách và xúc phạm nhóm soạn sách [6].

Sau khi xem xét vấn đề, chúng tôi xin có 3 nhận xét như sau:

Thứ nhất, dù có hay không lệnh "không được nổ súng" trong trận Gạc Ma, chúng ta cũng phải thừa nhận 3 sự thật lịch sử [1]. Một, là những người lính Việt Nam đã thật sự nổ súng bắn trả quân Trung Quốc, khiến phía Trung Quốc có thương vong. Hai, là sau khi mất Gạc Ma, hải quân Việt Nam vẫn tiếp tục kế hoạch xây công sự để khẳng định chủ quyền trên các bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa, khiến trong năm 1988, Việt Nam đóng giữ thêm được 11 bãi đá và mỏ dầu DK1. Ba, là từ thời điểm đó đến nay, số điểm đóng giữ của Việt Nam trên quần đảo Trường Sa chỉ tăng chứ không giảm. Theo báo cáo của chính phủ Mỹ, thì vào năm 2015, Việt Nam đã kiểm soát 48 điểm trên quần đảo Trường Sa, cao gấp đôi so với năm 1990. Trong khi đó, ở quần đảo Trường Sa, Trung Quốc chiếm 8 điểm, Đài Loan chiếm 1 điểm, Philippines chiếm 8 điểm, Malaysia chiếm 5 điểm. Qua 3 sự thật lịch sử trên, có thể thấy Nhà nước Việt Nam không hề ra lệnh "không được nổ súng" để "dâng đất cho Trung Quốc" trong trận Gạc Ma, như trang Bauxite Việt Nam đang tuyên truyền.

Thứ hai, 4 bằng chứng mà Phan Trí Đỉnh đưa ra không giúp chứng minh rằng cố Bộ trưởng Lê Đức Anh đã ra lệnh "không được nổ súng" trong trận Gạc Ma năm 1988. Nó chỉ giúp khẳng định rằng Thiếu tá Trần Đức Thông đã ra lệnh miệng như vậy, còn Bộ Tổng Tham mưu đã không nắm chắc hoạt động và âm mưu của hải quân Trung Quốc, dẫn đến thất bại trong trận Gạc Ma. Không thể gán lệnh miệng của một chỉ huy trên chiến trường, trong lúc cấp bách, với chiến lược chung của Bộ Quốc phòng và chính sách ngoại giao chung của Việt Nam. Về bằng chứng cuối cùng, khi phát biểu trong chuyến đi thị sát Trường Sa năm 1988, cố Bộ trưởng Lê Đức Anh đã liên tục khẳng định chủ quyền của Việt Nam với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, cùng quyết tâm giữ chủ quyền của nhân dân Việt Nam, song song với việc khẳng định tình nghĩa giữa nhân dân Việt Nam và Trung Quốc. Đó là một cách nói quen thuộc trong ngôn ngữ ngoại giao của nhiều quốc gia. Nếu Phan Trí Đỉnh đọc lại bức thư mà vua Quang Trung viết cho nhà Thanh sau khi đánh đuổi Tôn Sĩ Nghị, ông sẽ thấy bài phát biểu của cố Bộ trưởng Lê Đức Anh thể hiện tinh thần độc lập rõ ràng hơn hẳn thư đó.

Ngày 13/07/2018, công ty First News đã đính chính rằng cuốn "Gạc Ma - Vòng tròn bất tử" có 8 lỗi sai. Tờ đính chính khẳng định rằng trong trận Gạc Ma, chỉ có lệnh "không được nổ súng trước", chứ không phải lệnh "không được nổ súng". Qua việc Nguyễn Văn Phước Like bài viết của Phan Trí Đỉnh, có thể thấy ông Phước đang tự mâu thuẫn với tờ đính chính mà mình phát hành. Hy vọng ông Phước hành động thận trọng hơn trong tương lai, để dư luận không lo ngại rằng ngoài việc đưa tin về trận Gạc Ma, cuốn sách của công ty First News còn hướng đến những mục đích chính trị khác.

Thứ ba, khi công ty First News và ông Phan Trí Đỉnh tìm cách đưa các ông Nguyễn Minh Triết, Trương Tấn Sang, và "người đứng đầu Ban Bí thư" vào câu chuyện quanh cuốn  "Gạc Ma - Vòng tròn bất tử", dường như họ đang muốn biến vụ việc thành một chuyện "cung đấu", thay vì một cuộc tranh luận học thuật hoặc tranh tụng dân sự thông thường. Chúng tôi tin rằng việc này không giúp ích cho độc giả, cho các cựu binh Gạc Ma, cũng như cho nền chính trị. Dù nhóm ông Hoàng Kiền có dự định đó hay không, công ty First News cũng không nên làm như vậy.

Tham khảo

[1] "Điểm tin lề trái số 10 (05/08/2018): Mỹ – Trung đánh nhau và hành động của chúng ta"

http://hoangthinhatle.com/tinhot/diem-tin-le-trai-so-10-05082018-my-trung-danh-nhau-va-hanh-dong-cua-chung-ta/

[2] "CỰU BINH PHAN TRÍ ĐỈNH PHẢN BÁC TRUNG TƯỚNG NGUYỄN THANH TUẤN" - Phan Trí Đỉnh viết, Phạm Đức Bảo đăng lại trên Facebook cá nhân, 21/08/2018, 02:01

https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=983921955142502&id=100005741200531&__tn__=-R

[3] Post về việc ký tặng sách "Gạc Ma - Vòng tròn bất tử" cho các ông Nguyễn Minh Triết và Trương Tấn Sang - Nguyễn Văn Phước (FB cá nhân), 25/08/2018, 14:12

https://www.facebook.com/nguyenvanphuocfirstnews/posts/1844682238978552?__tn__=-R

[4] Post về việc ký tặng sách "Gạc Ma - Vòng tròn bất tử" cho các ông Nguyễn Minh Triết và Trương Tấn Sang - Phan Trí Đỉn h(FB cá nhân), 25/08/2018, 15:51

https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=145963333002124&id=100027653754000&__tn__=-R

[5] "ĐƠN TỐ CÁO VÀ ĐỀ NGHỊ XỬ LÝ VIỆC ĐĂNG TIN VU KHỐNG, SAI SỰ THẬT ĐỐI VỚI TÁC PHẨM “GẠC MA - VÒNG BẤT TỬ” CỦA TRUNG TƯỚNG NGUYỄN THANH TUẤN VÀ THIẾU ƯỚNG HOÀNG KIỀN ĐĂNG TRÊN TUẦN BÁO VĂN NGHỆ. TP. HCM" - Nguyễn Văn Phước (FB cá nhân), 27/08/2018, 11:59

https://www.facebook.com/nguyenvanphuocfirstnews/posts/1846948175418625?__tn__=K-R

[6] "CUỐN SÁCH GẠC MA - VÒNG TRÒN BẤT TỬ VÀ VIỆC KHỞI KIỆN NHỮNG NGƯỜI XÚC PHẠM TÔI TRONG KHI TRANH LUẬN VỀ CUỐN SÁCH" - Phan Trí Đỉnh (FB cá nhân), 30/08/2018, 10:38

https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=148945819370542&id=100027653754000&__tn__=-R